Manuscript Detail

PDF
PDF

AM 748 I b 4to

Snorra-Edda, Þriðja málfræðiritgerðin og Íslendingadrápa ; Iceland, 1300-1325

Language of Text
Icelandic (primary); Latin

Contents

1 (7r-28v)
Snorra-Edda
Note

Handrit í tveimur hlutum, AM 748 I a 4to (bl. 1-6) og AM 748 I b 4to (bl. 7-28). Fyrri hlutinn er á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn. Í blaðtölum hér er tekið tillit til fyrri hlutans.

Byrjar óheil.

1.1 (7r)
Ritgerð um skáldskaparfræði
Incipit

… garð er það kallað …

Explicit

… byr ræfurs sköpuð ævi.

Text Class
1.2 (7r-14v)
Þriðja málfræðiritgerðin
Incipit

Allt er hljóð það er kvikindis eyru má skilja …

Explicit

… sem vitrir menn hafa forðum saman sett vi[sic] fundið var

1.3 (14v-28r)
Skáldskaparmál
Rubric

Skáldskaparmál og kenningar

Incipit

Skáldskapur er kallaður skip dverga og jötna …

Note

Næst á eftir kemur grein á latínu (tvær línur) um evphonia (sjá blað 28r og Katalog II , bls. 174 (nr. 1863)).

Efni blaða 1-6 (AM 748 I a 4to) er samkvæmt sömu heimild: Hábarðsljóð, Baldursdraumur, Skírnismál, Vafþrúðinsmáls, Grímnismál, Hymiskviða og Völundarkviða

1.4 (28r-28v)
Íslendingadrápa
Rubric

Íslendingadrápa; Haukur Valdísarson orti.

Incipit

Bera skal líð fyr lýða …

Explicit

… snar hólmgöngu.

Text Class

Physical Description

Support
Skinn.
No. of leaves
28 blöð (203-205 mm x 146-150 mm). Blöð 1-6 tilheyra nýja bandinu og eru úr pappír. Þau eru auð.
Foliation

  • Á blöðum 7r-14v sést upprunaleg blaðmerking ekki lengur eða er að mestu afmáð. Blöð 15-28 bera blaðsíðutal á rektósíðum.
  • Síðari tíma blaðmerking er í vinstra horni neðst (með bleki), 7-28 (pappírskverið fremst er ónúmerað en minnir á efni fyrri hlutans í AM 748 I a 4to).

Collation

Fjögur kver.

  • Kver I: blöð 1-6; 3 tvinn (pappír).
  • Kver II: blöð 7-14; 4 tvinn (skinn).
  • Kver III: blöð 15-24; 4 tvinn + 2 stök blöð (skinn).
  • Kver IV: blöð 25-28; 2 tvinn (skinn).

Layout

  • Eindálka.
  • Leturflötur er ca 155-165 null x 110-120 null.
  • Línufjöldi er ca 35.
  • Víða má sjá línumerkingar; örmjóar rifur hafa verið ristar á ytri spássíu.
  • Rauðar fyrirsagnir
  • v á spássíu er merki um vísu í textanum.

Condition

  • Glatast hefur úr handritinu á eftir blöðum 8 og 12.
  • Fyrirsagnir með rauðum lit eru víða ill- eða ólæsilegar (sbr. t.d. blöð 14v og 22r).
  • Ytri spássía hefur verið skorin af blaði 8 en að því er virðist án þess að skerða textann.
  • Neðri spássía hefur verið skorin af blaði 23; texti virðist óskertur.
  • Blekblettir eru á blaði 16v.
  • Saggablettir eru víða á blöðum (sbr. t.d. blöð 7 og 25).

Decoration

  • Fyrirsagnir eru með rauðu bleki (sjá t.d. blað 26r). Fyrirsögn Íslendingadrápu Hauks Valdísarsonar er með svörtu bleki (sjá t.d. blað 28r).

  • Upphafsstafir eru með rauðu og grænu bleki (sjá t.d. blöð 18v-19r).

Additions

  • Upphafsstafir og ýmiss konar tilvísunarmerki eru víða á spássíum (sbr. t.d. blað 13v-14r og 15v-16r).
  • Ýmiss konar spássíuskrif með síðari tíma höndum, þar á meðal hugsanlega e-k nafnalisti á neðri spássíu blaðs 15r; þar er einnig endurtekið e-k ákall til Guðs heillan í Guði… sem einnig er á blaði 8v. Talið er hugsanlegt að handritið hafi verið kennslubók þar sem á neðri spássíu blaðs 25r stendur: Guð gef mér aða læra þessa bók með öðru góðu en hún er vond. Guð faðir miskunni

Binding

Band frá 1995 (215 null x 180 null x 20 null) frá 1995.

Spjöld er klædd fínofnum striga, grófari strigi er á honum og kili.

Blöð eru saumuð á móttök.

Saurblöð, eitt hvoru megin, tilheyra þessu bandi.

Accompanying Material

Þrír seðlar merktir ''a', 'b', 'c' eru á milli saurblaðs og blaðs 1r:

History

Origin

Handritið er skrifað á Íslandi og það er tímasett til ca 1300-1325 (sjá  ONPRegistre , bls. 464), en um 1300 í  Katalog II , bls. 174-175.

Provenance

Samkvæmt handritaskrá Árna Magnússonar (AM 435 a 4to, blöð 93v-95r; sjá hér að neðan) fékk hann handritið að gjöf árið 1691 frá séra Halldóri Torfasyni á (Gaulverjabæ) í Flóa. Þá var utan um það kápa er áður hafði verið notuð utan um verk eftir Lipsius og Árni telur óefað komna úr bókasafni Brynjólfs Sveinssonar biskups. Í handritinu sjálfu er ekki miklar upplýsingar að fá. Á blaði 15r er á spássíu röð mannanafna, að hluta með bæjarnöfnum (17. öld). Grein á blaði 25r bendir til að handritið hafi verið notað sem kennslubók (um 1600). Vísa hefur verið skrifuð á blað 8r (um 1600).

Acquisition

Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 27. nóvember 1996. Fyrri hluti þess (AM 748 I a 4to) er á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.

Additional

Record History

VH skráði handritið July 09, 2009; lagfærði í January 2011, Haraldur Bernharðsson skráði April 30, 2001, Kålund gekk frá handritinu til skráningar  November 20, 1888 (sjá Katalog II> , bls. 174-175 (nr. 1863)).

Custodial History

Gert var við handritið og það bundið í júní 1977 til júlí 1978.

Aftur gert við og bundið í júní til desember 1995. Með handritinu frá Kaupmannahöfn fylgdi nákvæm lýsing á ljósmyndun og viðgerð.

Surrogates

  • Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.
  • Ljósprentað í Corpus Codicum Islandicorum Medii Ævi 17 (1945).

Bibliography

Author: Faulkes, Anthony
Title: Gripla, Edda
Scope: II
Author: Faulkes, Anthony, Resen, Peder Hansen
Title: Two versions of Snorra Edda. Edda Islandorum. Völuspá. Hávamál. P. H. Resen's edition of 1665,
Scope: 2. 14
Title: Islands grammatiske litteratur i middelalderen,
Editor: Björn M. Ólsen, Dahlerup, Verner, Finnur Jónsson
Author: Seip, Didrik Arup
Title: Nordisk kultur, Palæografi. B. Norge og Island
Scope: 28:B
Author: Seip, Didrik Arup
Title: Om et norsk skriftlig grunnlag for Edda-diktningen eller deler av den,
Scope: p. 81-207
Author: Einar Ólafur Sveinsson
Title: Heiti í sölum Heljar (Samtíningur), Gripla
Scope: II
Author: Finnur Jónsson
Title: Edda Snorra Sturlusonar, dens oprindelige Form og Sammensætning,
Scope: 1898
Author: Finnur Jónsson
Title: Brage skjald,
Scope: p. 237-286
Author: Guðrún Ása Grímsdóttir
Title: , Lygisögur sagðar Sverri Tómassyni fimmtugum 5. apríl 1991
Scope: p. 27-29
Author: Heimir Pálsson
Title: Gripla, Vísur og dísir Víga-Glúms
Scope: 21
Author: Heimir Pálsson
Title: Fyrstu leirskáldin, Són. Tímarit um óðfræði
Scope: 8
Author: Heimir Pálsson
Title: Gripla, Uppsalaedda, DG 11 4to : handrit og efnisskipan
Scope: 22
Author: Helgi Guðmundsson
Title: Fuglsheitið jaðrakan, Afmælisrit Jóns Helgasonar 30. júní 1969
Scope: p. 364-386
Author: Helgi Guðmundsson
Title: Gripla, Rúnaristan frá Narssaq
Scope: 1
Author: Hreinn Benediktsson
Title: Linguistic studies, historical and comparative
Author: Jakob Benediktsson
Title: Et hidtil ukendt brev fra Sveinn Jónsson til Ole Worm,
Scope: p. 260-263
Author: Jónas Kristjánsson
Title: Gripla, Íslendingadrápa and oral tradition
Scope: 1
Title: Poetry from the Kings' sagas 2
Editor: Gade, Kari Ellen
Title: Ordbog over det norrøne prosasprog: Registre
Editor: Den arnamagnæanske kommision
Author: Boer, R. C.
Title: Studier over Snorra Edda,
Scope: 1924
Author: Sveinbjörn Egilsson
Title: Skáldskaparmál, Bókmentasaga Íslendínga
Scope: 3
Author: Sverrir Tómasson
Title: Hryggjarstykki, Gripla
Scope: 3
Author: Sverrir Tómasson
Title: Gripla, Er nýja textafræðin ný? Þankar um gamla fræðigrein
Scope: 13
Author: Valgerður Erna Þorvaldsdóttir
Title: Kátlegar kenningar : um gamansemi dróttkvæðaskálda, Són
Scope: 2
Author: Viðar Pálsson
Title: Gripla, Pagan mythology in christian society
Scope: 19
Author: Vésteinn Ólason
Title: Gróttasöngur, Gripla
Scope: 16
Metadata
×

Metadata