Manuscript Detail

PDF
PDF

AM 113 h fol.

Íslendingabók ; Iceland, 1650-1699

Language of Text
Icelandic

Contents

1 (1r-13r)
Íslendingabók
Author

Ari Þorgilsson

Rubric

„Schedæ Ara prests fróða“

Language of Text
Icelandic
Text Class
Genealogies ; Antiquities
1.1 (1r)
Formáli
Incipit

„Íslendingabók gjörða eg fyrst biskupum vorum …“

Explicit

„… að öllum Norvegi.“

Note

Fyrir neðan formálann og á undan meginmálinu er yfirlit yfir efni bókarinnar.

Text Class
Prolegomena / Prefaces ; Antiquities
1.2 (1r-11v)
Um Íslandsbyggð
Rubric

„Incipit libellus Islandorum.“

Incipit

„Ísland byggðist fyrst úr Norvegi á dögum Haralds hins hárfagra Halfdanarsonar …“

Explicit

„… Hér lýkst sjá bók.“

Text Class
Antiquities
1.3 (11v-13r)
Ættartölur
Text Class
Genealogies
1.3.1 (11v-12r)
Kyn biskupa Íslendinga og ættartala
Rubric

„Þetta er kyn biskupa Íslendinga og ættartala“

Incipit

„[K]etilbjörn landnámsmaður …“

Explicit

„… Ketils er nú er biskup að Hólum næstur Jóhanni.“

Text Class
Genealogies
1.3.2 (12r-13r)
Nöfn langfeðga Ynglinga og Breiðfirðinga
Rubric

„Þessi eru nöfn langfeðga Ynglinga og Breiðfirðinga“

Incipit

„Ingvi Tyrkjakonungur …“

Explicit

„… föður Brands og Þorgils föður míns en eg heitir(!) Ari.“

Text Class
Genealogies
2 (13v)
Hyndluljóð
Incipit

„Nú taktu ulf þinn / einn af stalli ...“

Explicit

„... ættir manna ...“

Note

Frá erindi 5 og endar í 11 erindi. Krossað hefur verið yfir blaðið.

Text Class
Eddic poems

Physical Description

Support

Pappír með vatnsmerkjum:

  • Vatnsmerki 1: Aðalmerki: Lítið dárahöfuð, (bl. 1, 2, 5 og 6).
  • Vatnsmerki 2: Aðalmerki: Krýnt skjaldarmerki með þremur liljum (bl. 7, 12 og 9).

Vatnsmerki á saurblöðum er skjaldarmerki Amsterdams.
No. of leaves
i + 13 + i blað (191 mm x 152 mm); blöð 13r-v eru auð að hálfu; krossað hefur verið yfir textann á efri hluta blaðs 13v.
Foliation

Blaðmerkt er með dökku bleki, 1, 5, 10, 13, síðari tíma viðbót.

Blaðmerkt er með rauðu bleki, 1-13, síðari tíma viðbót.

Collation
Tvö kver.

  • Kver I: Blöð 1-6, 3 tvinn.
  • Kver II: Blöð 7-13, 3 tvinn + 1 stakt blað.

Layout

  • Eindálka.
  • Leturflötur er ca 150-160 mm x 120-130 mm.
  • Línufjöldi er ca 16-22.
  • Víða eyður fyrir stóra upphafsstafi (2-3 línur), á spássíu eru litlir stafir til leiðbeininga (bl. 3v, 8v-9v og 11v-12r).
  • Griporð eru á blöðum 1v, 2v, 3v, 4v, 5v, 8r, 9v.

Condition

  • Blöð hafa dökknað vegna óhreininda, bletta og bleksmitunar.
  • Það er stór rakablettur á efri innra horni á öllum blöðum, einng á saurblöðum.
  • Gert hefur verið við neðri hluti blaða 7 og 8 með japönskum pappír.
  • Helmingur blaðs 13 er skorinn burt (neðan við niðurlag textans); yngri blaðbút hefur verið skeytt neðan við bútinn með hluta af erindum „Hyndluljóða“ en krossað yfir.

Script

Með hendi sr. Einars Einarssonar; kansellískrift.

Bl. 13v óþekktur skrifari, blendingsskrift.

Decoration

Flestir upphafsstafir skrifaðir af skrifara. Þeir eru aðeins hærri en textinn í kring (1-2 línur) og stundum aðeins skreyttir með smá flúri.

Fyrirsagnir skrifaðir með hærri stöfum en meginmál.

Binding

Pappaband (192 mm x 157 mm x 4 mm) frá 1772-1780. Safnmark og titill eru á fremra kápuspjaldi rekto; blár safnmarksmiði á kili.

Handritið er í öskju með AM 113 b-k fol.

Accompanying Material

  • Fastur seðill (á milli fremra saurblaðs verso og blaðs 1r) (88 mm x 85 mm) með hendi Árna Magnússonar: „Þetta er mitt. Er með hendi séra Einars Einarssonar í Görðum. [Yfirstrikað á baksíðu]: Frá séra Halldóri í Bæ til láns. Mitt nú 1706. “

History

Origin

Handritið er skrifað á Íslandi (sbr. seðil) og runnið frá AM 113 b fol. (A-gerð). Það er tímasett til ca 1675 í Katalog I, bls. 77, en þá var sr. Einar Einarsson dómkirkjuprestur í Skálholti

Provenance

Árni Magnússon fékk handritið frá sr. Halldóri Torfasyni í Gaulverjabæ, fyrst til láns en segir það vera sitt 1706 (sbr. seðil).

Árið 1730 var það hluti af No. 113 in fol. (sbr. AM 456 fol., 3v og AM 477 fol., 5v).

Acquisition

Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 8. apríl 1974.

Additional

Record History

Kålund gekk frá handritinu til skráningar October 31, 1885 Katalog I; bls. 77 (nr. 139), DKÞ grunnskráði November 21, 2001, VH skráði handritið samkvæmt TEIP5 reglum February 08, 2009; lagfærði í November 2010. MJG uppfærði skráningu með gögnum frá BS, February 07, 2024.

Custodial History

Viðgert af Birgitte Dall í nóvember 1971.

Bundið af Matthiasi Larsen Bloch á árunum 1772-1780.
Surrogates

  • Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.

Bibliography

Title: Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling
Editor: Kålund, Kristian
Metadata
×

Metadata