Detaljer om håndskriftet

PDF
PDF

AM 113 f fol.

Íslendingabók ; Island, 1650-1699

Tekstens sprog
islandsk

Indhold

1 (1v-7v)
Íslendingabók
Forfatter

Ari Þorgilsson

Rubrik

„Schedæ Ara prests fróða“

Bemærkning

Handrit af B gerð að mati Árna Magnússonar, skrifað eftir AM 113 a fol. (sbr. seðil).

Tekstens sprog
islandsk
Tekstklasse
Slægtstavler ; Oldtidstekster
1.1 (1v-2r)
Formáli
Incipit

„[Í]slendingabók gjörða eg fyrst biskupum vorum …“

Explicit

„… að öllum Norvegi.“

Bemærkning

Fyrir neðan formálann og á undan meginmálinu er efnisyfirlit.

Tekstklasse
Forord ; Oldtidstekster
1.2 (2r-7r)
Um Íslandsbyggð
Rubrik

„Incipit libellus Islandorum.“

Incipit

„[Í]sland byggðist fyrst úr Norvegi á dögum Haralds hins hárfagra Halfdanarsonar …“

Explicit

„… Hér lýkst sjá bók.“

Tekstklasse
Oldtidstekster
1.3 (7r-7v)
Ættartölur
Tekstklasse
Slægtstavler
1.3.1 (7r-7v)
Kyn biskupa Íslendinga og ættartala
Rubrik

„Þetta er kyn biskupa Íslendinga og ættartala“

Incipit

„Ketilbjörn landnámsmaður …“

Explicit

„ … Ketils er nú er biskup að Hólum næstur Jóhanni.“

Tekstklasse
Slægtstavler
1.3.2 (7v-7v)
Nöfn langfeðga Ynglinga og Breiðfirðinga
Rubrik

„Þessi eru nöfn langfeðga Ynglinga og Breiðfirðinga“

Incipit

„[I]ngvi Tyrkjakonungur …“

Explicit

„… föður Brands og Þorgils föður míns en eg heitir(!) Ari.“

Tekstklasse
Slægtstavler

Fysisk Beskrivelse / Kodikologi

Materiale

Pappír með vatnsmerkjum.

Vatnsmerki 1. Aðalmerki: Skjaldarmerki með ljóni, umlykur tvöfaldan ramma // Ekkert mótmerki (3, 4, 6).

Vatnsmerki 2. Aðalmerki: Óflokkanlegt vatnsmerki // Ekkert mótmerki (2).

Antal blade
i + 7 + ii blöð (300 mm x 203 mm). Blað 1r er autt og blað 7v er autt að hálfu.
Foliering

  • Síðari tíma blaðmerking, 1-7.

Lægfordeling

1 kver: 4 tvinn + 5 blöð (fremra spjaldblað+aftara spjaldblað, fremra saurblað+aftara saurblað, bl. 1, fylgigögn 1, fylgigögn 2, bl. 2, 3, 4+7, 5+6)

Layout

  • Eindálka.
  • Línufjöldi er 34-37.
  • Eyður fyrir upphafsstafi (2-3 línur) eru víða (sbr. t.d. á blaði 2v).
  • Leturflötur afmarkaður með þurroddi á ytri spássíu.

Tilstand

  • Rakablettir á blöðum.
  • Bleksmitun.
  • Það er vatnsblettur á efra ytra horni allra blaða, einnig saurblaða. (Svipaðan blett má sjá á efra horni jaðars í AM 113 f fol. og AM 113 d fol.).
  • Bl. 3v-4r og sérstaklega bl. 7v eru dekkri vegna óhreininda. Litabreytingin gefur til kynna hvar upprunalegu kverin voru staðsett og að bl.7v hafi verið aftast í handritinu.

Skrifttype

Með hendi Þorsteins Eyjólfssonar (sbr. seðil); blendingsskrift.

Blað 1v er viðbót með annarri hendi.

Udsmykning

Minni upphafstafir skrifaðir með stærra letri.

Sumar fyrirsagnir skrifaðar með stærra letri.

Litlir bókahnútar við enda málsgreinar.

Tilføjelser

Indbinding

  • Pappaband (298 mm x 200 mm x 3 mm) frá 1772-1780. Safnmark og titill eru skráð á fremra kápuspjald; blár safnmarksmiði á kili.

  • Handritið er í öskju með AM 113 b-k fol.
Vedlagt materiale

Tveir fastir seðlar með hendi Árna Magnússonar:

  • Seðill 1 (163 mm x 104 mm): „Ara fróða Magnúsar í Bræðratungu segist Þorsteinn Eyjólfsson skrifað hafa eftir hendi séra Jóns í Villingaholti. Man ei glöggt hvaðan verið hafi, nema ef kunni verið hafa í bók Þorbjargar Vigfúsdóttur. Non est: Are Magnusarer progenies Codicis B. non vero A. Þetta exemplar stóð aftan við Sæmundar Eddu.“
  • Seðill 2 (152 mm x 120 mm): „prave scriptum aliqvotes deest semel linea. þennan draum pro þann, etc.“

Aftan á öðrum seðlinum er brot úr texta með ungri hendi Árna af staðfestingu Kristjáns fjórða á Býjaskerjadómi.

Historie og herkomst

Herkomst

Handritið er skrifað á Íslandi (sbr. seðil) og tímasett til síðari hluta 17. aldar í Katalog I , bls. 76-77.

Proveniens

Magnús Sigurðsson í Bræðratungu hefur átt handritið (sbr. seðil).

Árið 1730 var það hluti af No. 113 in fol. (sbr. AM 456 fol., 3v og AM 477 fol., 5v).

Erhvervelse

Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi tók við handritinu 8. apríl 1974.

Yderligere information

Katalogisering og registrering

Kålund gekk frá handritinu til skráningar 30. oktober 1885 Katalog I, bls. 76-77 (nr. 137), DKÞ grunnskráði 21. november 2001, VH skráði handritið samkvæmt TEIP5 reglum 6. februar 2009; lagfærði í november 2010. ÞÓS skráði 8. juni 2020. EM skráði kveraskipan 20. juni 2023. MJG uppfærði skráningu með gögnum frá BS, 7. februar 2024.

Bevaringshistorie

Viðgert af Birgitte Dall í nóvember 1971.

Bundið af Matthiasi Larsen Bloch á árunum 1772-1780.
Billeder

  • Svart-hvítar ljósmyndir á Det Arnamagnæanske Institut í Kaupmannahöfn.

Bibliografi

Titel: Katalog over Den Arnamagnæanske Håndskriftsamling
Redaktør: Kålund, Kristian
[Metadata]
×

[Metadata]